Dlaczego nie wolno wyrzucać sprzętów AGD i RTV na zwykle wysypiska?

Wszyscy wiemy doskonale, że wyrzucanie zużytego sprzętu AGD i RTV jest zabronione. Warto jednak zastanowić się nad tym, dlaczego właściwie nie wolno tego robić. Jednym z argumentów jest fakt, że tego rodzaju sprzęty są dosłownie kopalnią cennych tworzyw sztucznych, metali i innych surowców, które mogą zostać odzyskane i ponownie użyte w przemyśle. To jednak jeszcze nie wszystko.

Od października 2005 roku obowiązuje w naszym kraju ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Zgodnie z ta ustawą urządzenia działające na prąd lub baterie (komputery, telewizory, lodówki, żarówki energooszczędne, pralki itd.) to odpady, których nie wolno wyrzucać razem z odpadami zmieszanymi. Dlaczego? Chodzi o to, że tego rodzaju urządzania zawierają liczne szkodliwe substancje, które są dużym zagrożeniem dla środowiska naturalnego. Tego typu substancje, jeśli dany sprzęt trafi tak po prostu na wysypisko, przenikają do gleby i wód gruntowych, co stanowi bardzo poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Oto substancje znajdujące się w starych sprzętach AGD i RTV, które są szczególnie niebezpieczne dla środowiska:

  • rtęć – ten płynny metal znajduje się w wielu świetlówkach. Dlaczego rtęć jest niebezpieczna? Ma ona bardzo zły wpływ an ludzki organizm. Rtęć, po tym jak przedostanie się od organizmu, może doprowadzić do zaburzeń wzroku, mowy, słuchu. Oprócz tego może spowodować także zmiany nowotworowe;

  • azbest – znajduje się w starych sprzętach AGD. Dlaczego azbest jest niebezpieczny? Jego włókna mogą doprowadzić do pylicy azbestowej, raka płuc, a także wielu innych, bardzo niebezpieczny dla nas chorób;

  • freon – substancja ta znajduje się ciągle w lodówkach starszego typu. Jeśli freon ulotni sie do atmosfery, niszczy warstwę ozonową, co jest niebezpieczne dla nasz wszystkich. Dlatego tak ważne jest odpowiednie utylizowanie starych lodówek;

  • ołów – metal ten znajduje się np. w świetlówkach, akumulatorach, stopach lutowniczych, a także kineskopach ze starych telewizorów. Ołów ma działanie rakotwórcze, a poza tym może prowadzić do uszkodzeń neurologicznych.

Recykling sprzętów AGD i RTV

Zużyte sprzęty AGD i RTV mogą jak najbardziej zostać poddane recyklingowi. Jednak warto mieć świadomość, że nie jest to wcale takie proste, jak np. przetworzenie papieru, szkła czy folii. A to z tego prostego względu, że sprzęty AGD i RTV składają się z różnych materiałów – zazwyczaj z tworzyw sztucznych oraz ze stali. Oprócz tego często znajdują się w nich śladowe ilości złota, miedzi, platyny lub srebra.

Ta złożoność powoduje, że sprzęty AGD oraz złom elektroniczny muszą najpierw zostać manualnie zdemontowane. Dopiero po tym, jak ich części zostaną wstępnie oczyszczone i posegregowane, można zacząć recykling konkretnych materiałów. Tak to wygląda chociażby w przypadku lodówek, telewizorów, komputerów i innych tego rodzaju sprzętów.

Jeśli chodzi o recykling lodówek, najpierw ściąga się freon i wydmuchuje ze sprężarki olej (który jak najbardziej można jeszcze przetworzyć). Metalowe części obudowy można potraktować jak typowy złom metalowy. Jako ciekawostkę można dodać, że przeciętna zużyta lodówka pozwala na odzyskanie ok. 1,4 kg miedzi oraz ponad 6 kg stali i aluminium. Oprócz tego ze zużytych lodówek można odzyskać także szklane części oraz tworzywo sztuczne tzn. piankę poliuretanową.

Do tego typu specjalnych odpadów zaliczają się także stare telewizory, z których można z powodzeniem odzyskać wiele cennych surowców. Usuwa się przy demontażu obudowę telewizora, tworzywa sztuczne, płytki drukowane – tak wygląda demontaż telewizorów starego typu, które ciągle jeszcze są w wielu domach w użytku. Warto podkreślić, że sama tylko płytka drukowana w takim telewizorze zawiera miedź, cynę, żelazo, ferryt, nikiel, a także nieco srebra.

Jak najbardziej do recyklingu nadają się także stare komputery i monitory. To bardzo ważne zatem, aby nie trafiały one na wysypiska śmieci. Statystycznie rzecz ujmując, można odzyskać z tego rodzaju sprzętów nawet 20% tworzyw sztucznych i 80 – 90 proc. żelaza, aluminium i miedzi. Co istotne, możliwy jest całkowity odzysk metali szlachetnych, czyli złota, srebra, platyny. Oprócz tego możliwe jest pozyskanie ze starych komputerów także cyny, niklu oraz bromu.